{  Kwaliteitscyclus  }

In het onderwijs is het waarborgen van kwaliteit van essentieel belang. Het opstellen en uitwerken van beleid is de eerste stap, maar hierna zal dit stuk relevant en actueel gehouden moeten worden. De kwaliteitscyclus is een veelgebruikte methode om kwaliteitsbeleid en stukken te bewaken en te verbeteren. In deze tekst wordt uitgelegd wat een kwaliteitscyclus is, waarom het belangrijk is en hoe je er praktisch mee aan de slag kunt gaan.

Wat is een kwaliteitscyclus?

Een kwaliteitscyclus - ook wel bekend als PDCA-cyclus - is een systematische aanpak om de kwaliteit continu te evalueren, verbeteren en borgen. Het is een iteratief proces dat bestaat uit verschillende fasen: plannen (Plan), uitvoeren (Do), evalueren (Check) en bijstellen (Act). Deze vier fasen worden herhaaldelijk doorlopen om de inhoud steeds verder te optimaliseren en aan te passen aan veranderende behoeften.

Belang van de kwaliteitscyclus

De kwaliteitscyclus is belangrijk om verschillende redenen:

1. Continue verbetering: Door het doorlopen van de kwaliteitscyclus wordt de kwaliteit van stukken, documenten of processen continu verbeterd, waardoor het beter aansluit bij de behoeften van leerlingen, ouders en de samenleving. Er is constant ruimte voor input en bijsturing om het document of proces actueel te houden.
2. Verantwoording: Het helpt scholen en onderwijsinstellingen om verantwoording af te leggen aan stakeholders door periodiek de resultaten te evalueren en dus ook knelpunten of succespunten te identificeren. In dit proces komt een inhoudelijk oordeel over de stand van zaken boven tafel.
3. Betrokkenheid: Het proces van de kwaliteitscyclus betrekt alle betrokkenen inhoudelijk bij de ontwikkeling van de kwaliteit, waardoor er een grotere betrokkenheid ontstaat bij het verbeteren en in stand houden van de kwaliteit. Doormiddel van betrokkenheid zullen mensen ook eerder uitdagingen of kansen signaleren en deze aandragen.

Praktisch aan de slag

Om de kwaliteitscyclus te implementeren in je kwaliteitsproces zul je de onderstaande stappen periodiek moeten doorlopen. Dit kun je zelf organiseren en bijhouden, of je kunt gebruik maken van de ingebouwde functionaliteit in een digitale kwaliteitszorgapplicatie zoals OnSpect. De stappen zijn:

1. Plannen: Stel heldere doelen en verwachtingen vast voor het betreffende onderdeel. Dit kan bijvoorbeeld door het opstellen van een schoolplan, waarin de visie, missie en doelen voor de komende jaren zijn opgenomen. Bepaal ook welke instrumenten en methoden je wilt gebruiken om de kwaliteit te meten en te evalueren. Zorg dat deze doelen en verwachtingen concreet en meetbaar zijn.
2. Uitvoeren: Voer de geplande activiteiten uit en zorg voor een goede uitvoering van het onderwijsprogramma. Hierbij is het belangrijk om regelmatig te monitoren of de doelen worden bereikt en of de kwaliteit van het onderwijs voldoet aan de gestelde eisen.
3. Evalueren: Evalueer de resultaten van de uitgevoerde activiteiten en verzamel feedback van alle betrokkenen, zoals leerlingen, ouders, docenten en andere medewerkers. Dit kan bijvoorbeeld door middel van enquêtes, observaties, toetsresultaten en gesprekken. Analyseer de verzamelde gegevens om inzicht te krijgen in de sterke punten en verbeterpunten van het onderwijs. De stap van evaluatie zul je bij voorbaat al moeten plannen om te voorkomen dat deze vergeten of overgeslagen wordt.
4. Bijstellen: Op basis van de evaluatie, stel je het onderwijs of de aanpak bij waar nodig. Maak concrete plannen voor verbeteracties en zorg dat deze op een effectieve manier worden geïmplementeerd. Communiceer de resultaten en verbeteringen naar alle betrokkenen en zorg voor een goede borging van de veranderingen.
5. Herhaal de cyclus: Nadat de verbeteracties zijn doorgevoerd, begint de kwaliteitscyclus opnieuw met het plannen van de volgende ronde. Zo ontstaat een continue proces van evalueren, verbeteren en borgen, wat leidt tot een steeds hogere kwaliteit van het onderwijs.

Door het systematisch doorlopen van de fasen - plannen, uitvoeren, evalueren en bijstellen - ontstaat er een continue proces van verbetering en verantwoording. Dit leidt tot betere leerresultaten, meer betrokkenheid en tevredenheid bij alle betrokkenen en een goede verantwoording richting alle belanghebbenden. Wanneer je dit proces van analyse en borging goed op orde hebt is het zaak om je ambities en horizon te verbreden. Meer weten over het uitbreiden van je ambities? Lees dan snel verder.