Meer focus op basisvaardigheden met nieuwe standaard OP0

17 juli 2023

Vanaf 1 augustus 2023 is de Onderwijsinspectie van plan extra nadruk te leggen op de verbetering van de basisvaardigheden van leerlingen. Dit wordt bereikt door de introductie van een nieuwe standaard, de standaard Basisvaardigheden (OP0), in het onderzoekskader. Deze standaard is bedoeld om de kwaliteit van het onderwijs in de basisvaardigheden – Nederlandse taal, rekenen/wiskunde en burgerschap – te garanderen en te verbeteren.

OP0 in funderend onderwijs en MBO

In het funderend onderwijs houdt de nieuwe standaard in dat er wordt gekeken naar hoe bewust keuzes worden gemaakt in het plannen en uitvoeren van het curriculum voor deze basisvaardigheden. Het onderwijspersoneel moet in staat zijn om te verklaren welke doelen ze nastreven en hoe ze van plan zijn deze te bereiken.

Binnen het middelbaar beroepsonderwijs (MBO) wordt er, per opleiding, gekeken naar de uitvoering van het onderwijs in deze basisvaardigheden. Net als in het funderend onderwijs is het hier van belang dat er bewuste keuzes worden gemaakt in het onderwijsprogramma en dat de opleiding studenten de nodige kennis en vaardigheden bijbrengt.

Continuering van bestaande aandachtspunten

Naast de focus op basisvaardigheden blijft er aandacht voor besturing en sturing, voor schoolbesturen opgenomen in de kwaliteitsgebieden BKA (Besturing, Kwaliteitszorg en Ambitie) en voor scholen in SKA (Sturen, Kwaliteitszorg en Ambitie). Daarnaast blijven de andere onderdelen van het curriculum en het onderwijs van groot belang en vormen deze nog steeds een onderdeel van de standaard Aanbod (OP1).

Invloed op oordeel schoolniveau

Vanaf 1 augustus 2024 zal de standaard Basisvaardigheden zwaarder meewegen in het oordeel op schoolniveau. De standaard wordt dan een kernstandaard, naast de bestaande standaarden zoals Resultaten, Zicht op Ontwikkeling en Begeleiding, Pedagogisch-Didactisch Handelen, en Veiligheid.

Praktische toepassing van OP0

Wat betekent de nieuwe standaard Basisvaardigheden in de praktijk? Voordat deze wijziging werd uitgevoerd was er natuurlijk ook al aandacht voor basisvaardigheden. Met deze wijziging wordt er vooral meer nadruk op gelegd en wordt concreter gemaakt waar scholen aan moeten voldoen. Voor zowel het basis- als voortgezet onderwijs stelt het dat het onderwijs in basisvaardigheden leerlingen moet voorbereiden op vervolgonderwijs en de samenleving. De school moet voor deze basisvaardigheden een doelgericht en samenhangend curriculum hebben dat past bij de leerlingenpopulatie.

Het curriculum moet voldoende dekking bieden voor de kerndoelen en toewerken naar de referentieniveaus, met een logische, doorlopende opbouw van doelen. Voor burgerschap moet het onderwijs zich richten op de bevordering van de basiswaarden van de democratische rechtsstaat, en de kennis, houdingen en vaardigheden die daarbij van belang zijn.

De gewijzigde waarderingskaders zijn in te zien op de website van de Onderwijsinspectie. Vanaf 1 augustus verwerken we in onze waarderingskader ABC concrete voorbeelden van invulling van de nieuwe deugdelijkheidseisen.