{ De stip op de horizon }
In voorgaande artikelen is besproken hoe kwaliteitszorg bijdraagt aan de voortdurende verbetering van het onderwijs en ervoor zorgt dat leerlingen het best mogelijke onderwijs ontvangen dat aan hun behoeften voldoet. Maar hoe ziet het ideale scenario van kwaliteitszorg eruit? In deze reeks Grip op Kwaliteitszorg verkennen we het einddoel waar we naartoe werken.
De ideale school
Dit ideale scenario omvat verschillende onderdelen die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Ten eerste is er een sturend beleid dat de langetermijnvisie bepaalt voor de richting waarin de school of het bestuur zich moet ontwikkelen. Deze visie omvat niet alleen de basiskwaliteit van wettelijke eisen, maar strekt zich ook uit tot een leidende rol op het gebied van aanvullende ambities. Binnen de thema's waar de school zich op richt, worden ambitieuze doelen gesteld en behaald.
De visie is niet slechts een 'top-down' benadering die door één persoon wordt opgelegd; het vertegenwoordigt de ambities van de meerderheid van de medewerkers in de organisatie. In dit scenario kan iedereen, vanuit zijn of haar positie, bijdragen aan het bepalen van de koers en het identificeren van verbeterpunten. Echter, het signaleren van knelpunten is niet genoeg. Deze verbeterpunten en plannen worden daadwerkelijk uitgevoerd. Gedurende het jaar en over de jaren heen wordt er een plan opgesteld, gemonitord en bijgestuurd, waarbij verantwoordelijkheden en taken binnen de organisatie worden verdeeld. Het einddoel blijft in zicht en is het belangrijkste streven.
Controleer het kompas
Niemand vertrekt uit de haven, gooit het kompas overboord en vaart blind een richting uit. Het is essentieel om regelmatig de koers te controleren en bij te stellen indien nodig. De Kwaliteitscyclus, ook wel bekend als de PDCA (Plan, Do, Check, Act) cyclus, helpt hierbij. Periodiek evalueer je of de uitgezette koers nog steeds de juiste is en of er aanpassingen nodig zijn. Dit proces begint met het opstellen van een plan, gevolgd door de uitvoering, het controleren van de resultaten en het aanbrengen van verbeteringen. Zo ontstaat een cultuur van continue verbetering.
Niemand vertrekt uit de haven, gooit het kompas overboord en vaart blind een richting uit.
Voor elk plan en beleidsstuk wordt een kwaliteitscyclus toegepast. Gedurende het jaar wordt de koers gemeten met behulp van een kwaliteitskalender. Deze kalender speelt een belangrijke rol in het behouden van overzicht over de verschillende aspecten van kwaliteitszorg en houdt rekening met belangrijke deadlines en mijlpalen. De kwaliteitskalender kan worden vergeleken met een schooljaarplan: een verzameling van alle activiteiten en kwaliteitsprojecten die gedurende het jaar worden uitgevoerd.
Transparantie
Tot slot is inzicht en overzicht voor alle betrokkenen cruciaal. Dit betekent dat iedereen, zoals docenten, schoolleiders, ouders en leerlingen, op de hoogte is van de doelen, plannen en resultaten van de kwaliteitszorg. Iedereen is betrokken bij een deel van het geheel en draagt bij aan het realiseren van de gezamenlijke ambities. In een ideaal scenario is kwaliteitszorg geen proces van verantwoording, maar juist van het vieren van behaalde successen. Op deze manier wordt er gezamenlijk gewerkt aan de voortdurende verbetering van het onderwijs en het bereiken van het einddoel: kwalitatief hoogstaand onderwijs dat aansluit bij de behoeften van de leerlingen.
Een heldere visie, maar voor velen nog een situatie die afwijkt van de werkelijkheid. Desondanks begint elke verandering altijd met de eerste stap in het 'heden'. Ben je geïnteresseerd in het implementeren van een kwaliteitssysteem en klaar om concrete acties te ondernemen om deze verandering te realiseren? Lees dan vooral verder.